کتابهای علوم سیاسی دچار خودسانسوری میشوند
دکتر داوود فیرحی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران و مولف کتاب «در آستانه تجدد» به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: در این باره میتوان به چند عامل اشاره کرد؛ در نگاه نخست باید گفت که توقع از کتابهای این حوزه بالا رفته و داوران آثار موجود را نمیپذیرند. چون بعضی کتابها که معادل این آثار است و شاید حتی پایینتر نیز هست در رشتههای دیگر امکان رسیدن به جایزه کتاب سال را پیدا میکنند اما در حوزه علوم سیاسی به این شکل نیست. شاید به همین دلیل است که معتقدم توقع از این رشته بالا رفته است.
وی افزود: همانطور که اشاره کردم وزن کتابهای علوم سیاسی با برخی رشتهها تناسب دارد و حتی در بعضی رشتهها هم در حوزه تالیف و هم ترجمه بالاتر است. برای مثال ما باید ببینیم در حوزه دین، فقه، علوماجتماعی و فلسفه چه کتابهایی تالیف یا ترجمه شده که توانسته توجه مخاطبان را به خود جلب کند و یا نظر، نگاه و سخن تازهای را بیان کرده باشد. بنابراین با توجه به وضعیت موجود باید باز هم سخنم را تکرار کنم که شاید توقع از تالیف و ترجمه در حوزه علوم سیاسی بالا رفته است با توجه به آمار کاذبی که از انتشار آثار سایر حوزهها منعکس میشود.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در تشریح نگاه داوران به کتابهای حوزه علوم سیاسی ادامه داد: در گام بعدی نکتهای که به ذهن میرسد سلیقه داوران کتاب سال است که شاید در انتخاب آثار حوزه علوم سیاسی به شکل سلیقهای برخورد کنند. زیرا در این میان نیز نوسانی با توجه به انتخاب کتابها در سالهای گذشته دیده میشود. با این حال منظورم از نگاه سلیقهای، برخورد جناحی نیست، بلکه معمولا در انتخاب کتابهای مطرح فرایندی وجود دارد که اجازه نمیدهد برخی کتابها به مرحله پایانی برسند.
فیرحی بیان کرد: درباره تالیف نیز باید بگویم تالیف در علوم سیاسی فرایند پایداری است و مولف نگرانی این را دارد که جامعه چگونه به کتابش نگاه میکند، نگرانی که شاید در سایر رشتهها چندان مطرح نباشد. برای مثال اگر شما در روانشناسی بالینی کتابی بنویسید، امکان آن بسیار اندک است که دچار خودسانسوری شوید، اما در حوزه علوم سیاسی این مشکل وجود دارد که شاید تا اندازهای به ماهیت رشته علوم سیاسی و شرایط جامعه نیز برمیگردد.
وی با اشاره به کتابهای ترجمه شده در رشته علوم سیاسی توسط برخی استادان دانشگاهها عنوان کرد: در حوزه ترجمه نیز مترجمان کتابهای علوم سیاسی کمتر از حوزههای دیگر نیستند. کمااینکه هم اکنون آثار خوبی در حوزه اندیشه و سیاست ترجمه شده است که میتوان به کتابهای دکتر عالم و معینی اشاره کرد. بنابراین اینطور نیست که بگوییم مترجمان رشته علوم سیاسی مترجمان توانایی نیستند.
مولف «در آستانه تجدد» اظهار کرد: از طرفی ممکن است توقع بیشتری نسبت به کتابهای ترجمه شده که خاستگاه غربی دارد، نیز مطرح است.
فیرحی در نتیجهگیری سخنانش گفت: در کل باید گفت با توجه به حجم تحقیقاتی که در رابطه با تالیف در حوزه علوم سیاسی وجود دارد، از نظر کیفیت با سایر رشتهها فرقی ندارد، شاید تنها تفاوت آن، آزادی مولفان در بیان مشکلات رشته خودشان است.
منبع: دین آنلاین